Dün çocuklara sorumluluk bilinci kazandırmak için bir işte çalıştırmaktan bahsederken genç bilge dostum Selim UYSAL nezaketle uyardı; niyetimiz safiyane de olsa çocukların iş hayatında risk ve olumsuz etki altında kalabileceklerinden bahsetti. Bu alanda aynı zamanda bir sivil toplum uzmanı olduğu için sözlerini kulak ardı etmemem gerektiğini biliyorum.
Selim, Amerikalı iş insanı ve yazar Stephen Covey’in oğluna verdiği dersle ilgili bir video paylaştı. “Green and Clean”. Herkesin görmesi gerek, hem mesaj hem de kurgu anlamında çok hoş (benden tavsiye Selim’i takip edin, hala etmiyorsanız büyük kayıp çünkü Selim dünyayı takip ediyor).
Özetle şunu söylüyor Covey, çocuğunuza (veya bir çalışanınıza diye okuyabilirsiniz) inisiyatif vermek, alan açmak zordur. Onlara işi nasıl yapacağını dikte ederseniz, (1) siz ortalıkta olmadığınızda işi yapmayabilir, (2) işin sonuçlarından onu sorumlu tutamazsınız. En doğrusu onunla bir anlaşma yapmak ve anlaşmayı hatırlatmak. O hata yaptığında kontrolü kaybetme ve müdahale etme eğilimimiz vardır. Ama ona inanmaya devam edin ve öncesinde el sıkıştığınız sonuçtan sorumlu tutun. Videoyu izlediğinizde daha iyi anlayacaksınız.
Selim bir de oğlunun 25 yıl sonra çektiği videoyu paylaşmış. Aslında babasının anlatımını doğruluyor, 7 yaşındaydım, ne sorumluluk bilincim vardı, ne kazan-kazan prensibinden, ne de delegasyondan haberim… Ama babamın bana güvendiğini anladım ve onu boşa çıkarmamaktı tüm amacım. Eh bu da babasının son öğüdü idi, çalışanınıza güvenin. Babasının “Etkili İnsanların 7 Alışkanlığı” adlı kitabı meşhur, kendisinin de “Güven” adında bir kitabı var.
Yeri gelmişken babasının bu çok satan kitabındaki 7 maddeyi aktarayım. Bu arada inovasyon üstadı Clayton Christensen (ki o da Covey gibi inanmış bir Mormon) bu ilkelerin Mormon değerlerinin laik bir süzgeçten geçirilmişi olduğunu söylemiş.
1. Proaktif ol.
2. Sonunu düşünerek işe başla.
3. Önemli işlere öncelik ver.
4. “Kazan-Kazan” Diye Düşün.
5. Önce Anlamaya çalış, sonra anlaşılmaya.
6. Sinerji Yarat.
7. Baltayı Bile.
Birer cümle ile şöyle açıklayayım:
1. Etkili insanlar başlarına gelecekleri beklemezler, hayatlarının kontrolünü ellerinde tutmaya çalışırlar (etkileyebilecekleri şeyler üzerinde dururlar)
2. Kim olmak, nasıl anılmak istediğinizi bilirseniz, bütün davranışlarınızda kararlarınızda bu size yol gösterir.
3. Yapacağınız işlerde en önemli işleri en başa alın.
4. Kazan-kazan zihniyeti rekabeti değil işbirliğini önceler, pastayı bölüşmeye değil büyütmeye teşvik eder.
5. Anlaşılmak istiyorsanız (algı kapılarını açmak için) siz de empati gösterip karşıdakini anlamalısınız.
6. Sinerji işbirliğinin en ileri halidir, tarafların tek başına yapabileceklerinden daha iyi bir sonuç elde etmelerini sağlar.
7. Kendinizi şu dört alanda yenilemelisiniz; zihinsel, fiziksel, ruhsal ve duygusal, hem de her gün.
Düşününce, benim değer yaratma formülüme çok benziyor merak (5), işbirliği (4,6), çeşitlilik (7), pozitiflik (2) ve eylem odaklılık (1,3) 🤗
