Sam Tatam söyleşimizde Christopher Graves’in Ogilvy Amerika’da yaptığı çalışmalara değinmişti. Ben de Graves’in Nudgestock’taki konuşmasına gittim ve bu bilgileri sizinle paylaşmak istedim.
Bu gösterim Yale Üniversitesi’nden bilim insanı Dan Kahan’ın (meşhur Nobel sahibi psikolog Daniel Kahneman değil) geliştirdiği kültürel bilişsellik projesinden. Dünya görüşüne göre insanları grupluyor.
Hepsi kendi içinde tutarlı görüşler, iyi-kötü ayırmak mümkün değil, tabii birisine kendinizi daha yakın hissedebilirsiniz. (laf aramızda bende bir aydınlanma oldu, Sam Amerika’nın genelde sol üst çeyrekte olduğunu söylüyordu. Daha doğrusu Trump Amerikası diyelim, Amerika hep gel-git halinde ama grafikte sol tarafa daha yakın herhalde. Belki bazılarımız Türkiye’nin sağ üstte olduğunu iddia edebilir (belki kurucu felsefesi öyleydi) ama bence fena halde Amerika ile aynı yerdeyiz. Dikkat! Dünya görüşü olarak diyorum, pratikte ne kadar iyi yaptığımızı/olduğumuzu değil.
Bu dünya görüşüne sahip kişilerin aşı karşısındaki tutumlarını da çalışmışlar. Örneğin sol üst grup “Tedavinin hastalıktan daha beter olmasına izin vermeyin. Ekonomimizi ve işlerimizi koruyalım. Yabancılara bize nasıl yaşayacağımızı söylemelerine izin vermeyelim” derken sağ üst grup ise “Sağlığımızı korumak bir milli güvenlik meselesidir. Sağlıkçılarımızı ve askerimizi koruyalım. Sağlık uzmanlarına kulak verelim. Emirleri uygulayalım. Üzerimize düşeni yapalım” diyor.
Graves diyor ki, eğer bu bakış açılarını bilirsek ona göre çözüm getirebiliriz. Örneğin sol üstteki birisi aşının nasıl çalıştığını anlamıyor olabilir, eskiden bir aşı geliştirmek 11 yıl alıyorken, şimdi 11 ayın nasıl yeterli olduğunu sorabilir. İnsanların kuşkularını dağıtmazsanız aşı karşıtlığına çok şaşırmamalısınız.
İnsanların ilgi alanlarını da tespit edebildiğinize göre mesajlarınızı onların anlayabileceği şekilde çerçevelemelisiniz. Bu kandırmak değil, kaygılarına anlayış göstermek.
Örneğin popüler kültürle ilgili bir kişiyse (resimdeki Star Wars örneğiyle), aşının covid’in zayıflatılmış bir versiyonu olduğunu, vücudunuzun bu zayıf rakibe karşı savunmasını geliştirebileceğini anlatabilirsiniz. Ya da nasıl bu kadar çabuk buldular diye düşünen spor izleyicisine eski aşıların bayrak yarışı gibi olduğunu ama covid için yapılan çabanın bir maraton koşusuna benzediğini söyleyebilirsiniz. Sunumda çok daha fazla örnek vardı ama sanırım bunlar da davranış biliminin kullanımı hakkında fikir veriyor.
Graves’in Nudgestock konuşması: